Blautur september

Eftir mjög blautar vikur hér á Suðvesturlandi sést loksins til sólar og sem flestir ættu að nota þetta bjarta veður til þess að fara út og fá sér holla hreyfingu. Dagarnir fara óðum að styttast og stutt er í frost og kulda. En haustbirtan er falleg og haustloftið frískandi og gott. Ég nýt þess að hjóla enn flest allar mínar ferðir. Úti hverfa vondar hugsanir um efnahagsástand, tapaðar sparipeningar og "Þjóðnýting" Glitnis. Mikið er hægt að finna falleg orð fyrir sumt! Þetta er næstum jafn mikil snilld og að tala um neikvæða ávöxtun. Jæja, ég sé að ég verð að fá mér langa göngutúr!

Feitu börnin

Það er ekki sældarlíf að vera of þungur og virkilega áhyggjuefni hve mörg börn eru yfir kjörþyngd hér á landi. Við vitum hvað veldur: Of litið hreyfing og rangt mataræði.

Eins og venjulegt á skólinn að bjarga því sem foreldrar klikka á. Margt gott og gagnlegt fer fram í skólastarfinu en foreldrar bera ennþá ábyrgð á sínum börnum og heilsu þeirra. Á hve mörgum heimilunum er t.d. lagað hollur heimilismatur? Hvar er börnunum kennt að borða matinn, njóta þess að borða, kunna borðsíðir? Hvar eru matmálstímar ennþá ánægjulegar samverustundir á hverjum degi? Hve margir foreldrar fara með börnunum sínum út að leika sér, fara saman í gönguferðir, saman að hjóla, á skauta, á skíði? Á hve mörgum heimilum er sett hámark á sjónvarpsgláp og tölvunotkun?

Ódýr matur

Í sjónvarpsfréttunum í gær var sagt frá ódýrum matarbúðum í Austurríki. Þar eru seldar vörur sem annars yrðu hent: Vörur á síðasta söludegi og vörur með rifnar eða gallaðar umbúðir. Að sjálfsögðu eru þetta ennþá vel nothæfar matvörur og í raun og veru skelfilegt bruðl að slíkt skyldi venjulega vera fleygt á haugana. Ég myndi hiklaust versla í svona búð og ég held að fleiri væru til í þetta. En á Íslandi þarf allt að vera svo flott og gallalaust og helst með þreföldum umbúðum. Og svo á bara ekkert að vera ódýrt hér á landi, það kæmi svo illa niður á alla okrara sem græða á tá og fingri.

Óskilahjól

Í mínum heimabæ, Mosfellsbæ, hjóla ég mjög oft framhjá reiðhjólum sem liggja einhverstaðar út í móa, meira eða minna skemmd. Oft eru það krakkahjól. Einu sinni fór ég með eitt slíkt á lögreglustöðina (sem ætti að vera í miðbænum en er það ekki) en fékk litlar þakkir fyrir, mér fannst að lögreglumaður var bara pirraður yfir svona "tittlingaskít". En hvað er að gerast? Eru það eigendur þessara reiðhjóla sem henda þau út í móann, nenna ekki að fara með þau í viðgerð eða í Sorpu? Eða eru það einstaklingar sem hafa gaman af því að stela og skemma? Talsvert verðmæti er í svona reiðhjólum. Ég sem foreldri lagði alltaf áherslu á að börnin mín færu vel með hjólin sín og gleymdu aldrei að læsa þau. Slíkt geri ég að sjálfsögðu líka. Með sæmilegri meðferð getur gott reiðhjól endast í mörg ár. Eru reiðhjólin kannski orðin einnota núna til dags eins og margt annað?

Vinnutími barnanna

Það er ekki létt að vera barn í dag. Yfirleitt er nóg til af fatnaði, dóti og faratækjum. Flest öll börn eiga hjól hlaupahjól, línuskauta, sumir jafnvel pínu - mótorhjól. Foreldrar eiga bíl, yfirleitt fleiri en einn til þess að skutla afkvæmin hingað og þangað í tómstundastarfið. Barnið fær flest allt sem hugurinn girnist: I-pod, farsíma, tölvu, sjónvarp, hljómtæki, nefndu það bara! En vinnutíminn barnanna er langur. Leikskólabörnin eru 8 - 9 tímar að heiman, skólabörnin alveg eins í nám og frístund og oft er þá heimanámið eftir. Hvenær eiga börnin að vera með foreldrunum ? Þetta tengsl er mikilvægast af öllu og uppeldið verður erfitt ef foreldrar sjá börnin bara á morgnana grútsyfjuð og á kvöldin dauðþreytt. Okkar þjóðfélag gerir ekki vel að barnafólkinu. T.d. þyrfti að bjóða upp á hlutastarf í ríkara mæli án þess að fólkið missi einhver réttindi svo að foreldrar gætu sinnt börnunum sínum. Mörg börn eru sálræn vanrækt. Þau eru vansæl og kvíðin og þetta fer að aukast.

Samgönguvika

Margt gott og gagnlegt gerðist í samgönguvikunni. Sérlega gott fannst mér að kynna vistaksturinn. Þegar ég tók bílpróf í þýskalandi fyrir meira en 30 árum þá var þetta kennt í ökuskólanum.

Á laugardaginn tók ég þátt í hjólalestinni, hjólaði ásamt nokkrum vöskum mönnum úr Mósó í bæinn og var það mjög gaman. Ekki er beinlínis hægt að kalla minn heimabæ hjólreiðabæ. Þrátt fyrir rysjótt veður hefðu nú fleiri getað skellt sér á hjólið sitt með okkur. Svo hefði ég vilja hafa okkur hjólreiðamenn meira sýnilega á leiðinni úr Nauthólsvíkinni í miðbæinn, þ.e. að hjóla aðalgöturnar og láta bílana aðeins stoppa fyrir okkur. Við hjólreiðamenn eru allt of kurteisir í umferðinni.

Bílalausi dagurinn ætlar ekki að heppnast hér á landi. Til þess að láta fólkið sleppa bílinn þarf að gera eitthvað meira, t.d. að loka einhverjar götur. Við hér á Íslandi eiga margt ólært í samgöngumálunum. Hvernig verður það núna í vetur með nagladekkin? Gefst fólkinu ennþá leyfi til að nota þennan óþvera óheft á höfuðborgarsvæðinu? Er ekki hægt að rukka aukagjald, amk. til að bæta fyrir vegarskemmdum og útvega fólkinu rykgrímu að kostnaðarlausu?

Bæta fyrir skemmdum

Það er lítil frétt í Mbl. í dag um það að 3 strákar voru dæmdir fyrir íkveikju. Þeir léku sér með eld í skógræktinni við Hvaleyrarvatnið, sennilega undir áhrifum. 7,7 hektarar af grónu landi brunnu og tjón var mikið. Þessir guttar fengu 3 mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir þetta. Væri ekki mál að láta svona einstaklinga bæta það tjón sem þeir ollu? T.d. gætu svona fólk unnið við uppgræðslu tímabundið. Þetta yrði kannski til þess að menn bæru meira virðingu fyrir sitt umhverfi. Auk þess er uppgræðslu- og skógræktarstarf heilsubætandi fyrir svona veika sálir.

Einu sinni átti ég hlutabréf

Einu sinni átti ég hlutabréf í litlu vel reknu fyrirtæki. En þetta fyrirtæki var keypt upp af stærra samsteypu og mín hlutabréf fóru með án þess að ég var spurt. Þessi yfirtaka líkaði mér frekar illa en ég gat ekkert gert. Stóra samsteypan for svo í alls konar fjárfestingar og spekúleringar og datt í gildru - eins og mörg önnur fyrirtæki - að sniða sér ekki stakk eftir vexti og hugsa allt of stórt. Svo hrundi spilaborgin - og mín hlutabréf einnig. Og forstjórarnir sem hirtu ofurkaup fyrir "vel unnin störf" segja bara "sorry".

Fjúkandi trampólín

Það kemur sumum alltaf jafn mikið á óvart þegar versnar í veðri. Sama hvort um fyrsta óveðrið er að ræða á haustin eða fyrstu hálkublettina. Við búum nú einu sinni á Íslandi og ekki á Kanarí. Sum börn koma enn án skjólfata í skólann og segist jafnvel eiga enga úlpu. Hvað er í gangi? Er fólkið ekki að fylgjast með veðurfari? Björgunarsveitarmennirnir ættu ekki að þurfa að hlaupa á eftir fjúkandi trampólínum þegar óveður gengur yfir og margbúið var gefa út viðvörun.

Orkuver í Reykjahlíð?

Mývatn telst til þeirra svæða á Íslandi sem er hvað fjölsóttast hjá ferðamönnum. Ekki að ástæðulausu, því hér er að finna mjög sérstakt og merkilegt landslag. Í mörg ár hafa heimamenn byggt upp myndaleg ferðaþjónustu á Mývatnssvæðinu og jafnvel hafa verið skipulagðar vetrarferðir með þó nokkrum árangri. En menn hafa einnig raskað viðkvæma náttúru með því að starfrækta kísilverksmiðju þrátt fyrir aðvaranir af náttúrufræðingum. Það mun taka tíma að jafnvægi í náttúru Mývatnsins skapast aftur eftir brölt mannanna.

Nú eru hugmyndir uppi að hálfu landeiganda í Reykjahlíð að reisa orkuver þar sem kísilverksmiðjan hefur verið. Rökstuðningurinn er að þarna er hvort sem er raskað svæði þar sem verður ekki eyðilagt meira en hingað til. Gott og vel. Þá er bara ein stór spurning eftir: Fyrir hvaða starfsemi er áætlað að nota orkuna sem þarna verður framleitt? Hvar verða þessi starfsemi og hvernig verður orkan flutt þangað? Ég ætla ekki að trúa því að Mývetningar vilja setja slíka sjónmengun sem háspennulínur munu alltaf vera beint inn í sitt stórkostlega landslag.

Orkuver er eitt og flutningsleiðir annað. Þetta á auðvitað að meta sem heild. Því miður var það ekki gert á Suðurnesjum og þarna er að valsa yfir nokkur sveitafélög sem eru alls ekki sáttir við að fá háspennulínur þvert yfir sitt land. Hvernig mun þetta þróast á Mývatnssvæðinu?